Warzywa świata – okra ketmia jadalna

Jeśli nie lubisz okry, możesz czuć się pokrzywdzony. A jeśli nie znasz okry, to pora nadrobić.

Okra została znaleziona po raz pierwszy w Egipcie nad Nilem w XII wieku p. n. e. Zaczęto ją uprawiać w Północnej Afryce, nad Morzem Śródziemnym, na Bałkanach I w Indiach. Dopiero w XVII w. dotarła do Ameryki i Brazylii.

Nareszcie dotarła też do Polski.

Uprawa okry

Okrę należy uprawiać z nasion i najlepiej od razu w miejscu do tego przeznaczonym, gdyż niezbyt dobrze znosi przesadzanie. Nasiona powinny zostać umieszczone bezpośrednio w ziemi, 1-2 tygodnie po tym gdy minie już niebezpieczeństwo przymrozków.

Podstawowa zasada jest taka, że 3 nasiona sadzimy na głębokości 1 cm, w jednym dołku, a dołki robimy  w odstępach 30 cm. Nasiona okry są dosyć duże i łatwo się z nimi obchodzić. Równie łatwo wschodzą zwłaszcza, gdy ziemia jest już ciepła. Gdy rośliny wzejdą i osiągną wielkość ok. 15 cm należy zostawić tylko jedną roślinę, pozostałe uszczknąć.

Okra potrzebuje ciepłego miejsca, aby dobrze rosnąć. Najważniejsze, aby rabata była bez chwastów i dobrze mulczowana czyli okryta np. słomą. Podlewanie okazjonalne.

Większość odmian okry owocuje już 60 dni po wysianiu. Kwiaty są dosyć duże i dosyć ozdobne w jasnożółtym odcieniu. Każdy kwiat kwitnie tylko 1 dzień i możliwe, że z niego powstanie owoc. Zbieraj owoce gdy osiągną ok. 10 cm długości i raczej gdy są suche. Zbieranie mokrych owoców powoduje zaciemnianie powierzchni, ale nie wpływa na smak. Zbieranie większych owoców powoduje, że stają się twarde i włókniste. Owoce można zbierać co 2-3 dni.

Rośliny mogą dorosnąć do wysokości ok. 150 cm, ale przestaną rosnąć gdy temperatura spadnie poniżej 10 C.

Okra na zdrowie

To właśnie z okry uzyskuje się śluz roślinny – lepki galaretowaty roztwór substancji organicznych.

W medycynie śluzy roślinne mają szerokie zastosowanie ze względu na swoje specyficzne działanie na ludzki organizm. Wchodzą one w skład wielu leków o działaniu zmiękczającym, łagodzącym, powlekające błony śluzowe przy chorobach dróg oddechowych i w chorobach przewodu pokarmowego.

Surowce śluzowe w lecznictwie pełnią rolę środków osłaniających, zmiękczających, ochronnych i przeciwzapalnych. Działanie to jest wyłącznie miejscowe, ponieważ śluzy nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego.

Jako środki ochronne mają znaczenie w stanach zapalnych przewodu pokarmowego, stanach zapalnych dróg oddechowych i zastosowaniu zewnętrznym na skórę.

Gotowana okra właśnie produkuje taki śluz. Oprócz zawartości dużej ilości witamin i soli mineralnych jest zbawienny dla przewodu pokarmowego.

Jeśli chcesz zmniejszyć ilość śluzu można nie przycinać owoców, krótko podsmażać oraz gotować w lekko zakwaszonej wodzie (dodając kilka kropel soku cytrynowego lub pomidory).

Z drugiej strony w kuchni azjatyckiej okra jest dodawana do potraw jako zagęszczacz,  właśnie ze względu na produkowany śluz. Wtedy kroisz owoce lub liście, które również mogą być używane jako zagęszczacz.

Niedojrzałe owoce okry mogą być marynowane.

Nad Morzem Śródziemnym okra jest powszechnie używana jako warzywo duszone razem z innymi warzywami i mięsem, a na Wyspach Karaibskich okra najczęściej jest jedzona w zupach, często rybnych. Na Haiti jest gotowana razem z ryżem i kukurydzą oraz używana jako zagęszczacz do sosów mięsnych.

Liście okry mogą być gotowane, ale też mogą być dodawane do sałatek. Nasiona okry prażone i mielone używane są do przygotowywania kawy bez kofeiny.

Zielonożółta w kolorze oliwa tłoczona z nasion okry ma przyjemny smak i zapach, jest bogata w tłuszcze nienasycone. Niektóre z nasion mogą zawierać do 40% olejów.

Korzyści zdrowotne

Okra podobnie jak rabarbar, botwinka, szpinak, herbata, czekolada i soja zawiera szczawiany, które mogą być niekorzystne dla osób z tendencją do tworzenia kamieni w nerkach.

Okra jest bogatym źródłem wielu substancji odżywczych, w tym błonnika, witaminy B6 i kwasu foliowego, który reguluje wzrost i funkcjonowanie komórek; wpływa dodatnio na system nerwowy i mózg, decyduje o dobrym samopoczuciu psychicznym.

Główne zalety odżywcze okry:

1. Błonnik okry pomaga stabilizować poziom cukru we krwi, ponieważ hamuje wchłanianie cukru z przewodu pokarmowego.
2. Śluz okry wiąże cholesterol oraz żółć zawierającą toksyn i zapewnia ich sprawne usunięcie z organizmu.
3. Błonnik ogólnie poprawia wypróżnianie, ale błonnik okry wyróżnia się pod tym  względem podobnie jak siemię lniane.
4. Błonnik okry wspomaga pożyteczne bakterie (probiotyki) rezydujące w przewodzie pokarmowym.

 

Przepisy

Aby osiągnąć jak najlepsze rezultaty okra powinna być przyrządzana świeża, nie mrożona.

Jeśli masz nadmiar owoców I musisz je zamrozić, to po rozmrożeniu a przed przyrządzeniem, koniecznie należy je osuszyć.

Okra z ziemniakami – przepis pochodzący z północnych Indii

Jeśli nie lubisz zbyt pikantnych potraw, możesz zrezygnować z pikantnej papryczki.

Składniki: pół kilograma świeżej okry, 2 średnie cebule, 1 obrany ziemniak, 6 łyżek stołowych oliwy, 1 pikantna papryczka, pół łyżeczki soli, pół łyżeczki proszku z kurkumy.

Przyrządzenie: umyj okrę i wysusz, przekrój wzdłuż na 4 części i osusz na ręczniku, pokrój cebulę na cienkie, długie kawałki, pokrój ziemniaki w kostkę (1cm). Na dużej patelni podgrzej oliwę do średniej temperatury, dodaj cebulę i ziemniaki, smaż aż się zarumienią. Dodaj sól, kurkumę, papryczkę i okrę. Obsmażaj bez przykrycia przez ok. 20 minut. Porcja na 4 osoby.

Cała okra z czosnkiem i imbirem

Okrę przyrządzoną w ten sposób podawać najlepiej ze świeżym chlebem.

Składniki: 1 kg okry, 1 duża cebula, pół łyżeczki nasion kuminu, ¼ łyżeczki kurkumy w proszku, pół łyżeczki papryki, 1 ząbek czosnku, 1 cm imbiru, 4 łyżki oliwy, ½ łyżeczki soli.

Przyrządzenie: umyj okrę i wysusz, przekrój wzdłuż na 4 części, ale w taki sposób,  aby górna część nadal była połączona. Posiekaj imbir i czosnek. Cebulę pokrój i rozdziel na długie osobne piórka lub krążki.

Na dużej patelni podgrzej oliwę do średniej temperatury, dodaj nasiona kuminu. Po około 1 minucie dodaj czosnek i imbir. Kiedy czosnek zaczyna lekko brązowieć dodaj cebulę. Smaż ok. 5 minut, aż cebula zacznie się rumienić. Dodaj kurkumę, paprykę i dobrze wymieszaj. Przełóż całość na talerz. Na tę samą patelnię dodaj 2 łyżki oliwy, okrę i sól. Obsmażaj przez ok. 5 minut na średnim ogniu, mieszając.

Zmniejsz płomień, przykryj patelnię i duś przez ok. 10 minut. Po tym czasie zdejmij pokrywkę i obsmażaj ponownie przez 5-10 minut, aż całkiem odparuje. Dodaj wcześniej usmażoną mieszankę cebulowo-przyprawową, wymieszaj, podgrzej i możesz podawać. Porcja dla 4 osób.

Smacznego!!

Poniższe zdjęcia autorstwa Mr Greenjeans, Arichards63, Powerplantop oraz wEnDaLicious.