Ciemiernik – róża Bożego Narodzenia

Ciemiernik zachwyca swoją urodą w czasie, kiedy inne rośliny są zdecydowanie w odwrocie. W naszym klimacie czasem kwitnie w grudniu i styczniu, ale zdarza się to, gdy zimy są łagodne. Zwykle jednak zaczyna kwitnąć w lutym lub marcu. Najczęściej można kupić ciemiernik czarny (Helleborus niger) oraz ciemiernik ogrodowy (Helleborus x hybridus, zwany czasem błędnie orientalis), uzyskany w wyniku prac hodowlanych i którego kwiaty mają różne odcienie poczynając od fioletowo-czarnych po biało-różowe, jednolite w kolorze i nakrapiane.   

Ciemiernik jest rośliną łatwą w uprawie, o ile uda się spełnić jego wymagania podczas doboru i przygotowania miejsca. U mnie rośnie i kwitnie ich już kilka i moje wskazówki są takie:  

• Ciemiernik lubi półcień latem, ale nie sadź go w miejscu, które jest na stałe zacienione. Często czytam, że ciemierniki są roślinami do cienia, ale prawdą jest że są mało wymagające i równie dobrze rosną w miejscu zacienionym jak i nasłonecznionym. Będą jednak lepiej kwitły, jeśli w miesiącach zimowych będą miały miejsce słoneczne. Dobrym miejscem jest ‘podnóżek’ państwa drzew lub krzewów liściastych.

• Głównym okresem wzrostu ciemiernika jest okres od połowy jesieni do połowy wiosny. Jesień jest więc dobrym okresem na rozmnażanie przez dzielenie kęp. Niestety przy dzieleniu kęp często korzenie ulegają uszkodzeniu, a tego ciemiernik nie lubi. Na szczęście może rosnąć w tym samym miejscu przez kilkanaście lat i nie wymaga dzielenia jak inne byliny. Średnica kęp przekracza czasem 1 metr.    

• Ciemiernik nie jest wymagający również pod względem rodzaju gleby, o ile będzie bogata w materię organiczną, dobrze zdrenowana i wilgotna. Mówi się, że ciemiernik lubi mieć głowę w słońcu, a nogi w wodzie i chyba coś w tym jest. Ciemiernik jest również rośliną niezmiernie zadziwiającą, ponieważ pomimo tego, iż lubi mieć nogi w wodzie, to gdy już się zadomowi w nowym miejscu, przetrwa w warunkach bardzo suchych.

• Jeśli przyłożysz się do pracy przed sadzeniem i wykopiesz wystarczająco duży dołek (do 40x40cm), nasypiesz dobrej ziemi bogatej w próchnicę, to nawet nawożenie ciemiernika nie jest konieczne.
• W momencie, kiedy pojawiają się pierwsze pąki kwiatów, należy usuwać liście – to zapobiega chorobom wirusowym, a i pozwala na lepsze wyeksponowanie kwiatów.  
• Jeśli zauważysz na liściach czarne okrągłe plamy, to najprawdopodobniej ciemiernik jest chory na śmiertelną chorobę czarną plamistość,  na którą nie ma lekarstwa – najczęściej przynosi się rośliny już zakażone ze sklepu, pomimo tego, że choroby na liściach nie było widać.

Uwaga! Roślina trująca.

Inne ciekawe rodzaje ciemierników znajdziesz tutaj: H. abruzzicus, H. argutifolius, H. atrorubens, H. bocconei, H. croaticus, H. cyclophyllus, H. dumetorum, H. foetidus, H. hercegovinus, H. istriacus, H. liguricus, H. lividus, H. multifidus, H. niger, H. occidentalis, H. odorus, H. orientalis, H. thibetanus, H. torquatus, H. vesicarius, H. viridis